Gerelateerde artikelen

Rekenen met woordformules 1

Rekenen met Woordformules: Een Stap-voor-Stap Gids Hoe bereken je de kosten van een telefoonabonnement met onbeperkt data? Wat is de ideale hoogte van een schans om zo ver mogelijk te springen? In dit artikel duiken we in het fascinerende domein van woordformules—een...

Snijpunten van grafieken

Hoe los je een conflict op? Door de snijpunten van grafieken te vinden! In dit artikel ontrafelen we het concept van snijpunten van grafieken, een essentieel onderdeel van lineaire problemen in de wiskunde. Of je nu een student bent die zich voorbereidt op een toets...

De abc-formule

Hoe los je een vergelijking op die niet zo makkelijk te factureren is? Heb je ooit een kwadratische vergelijking gezien die je maar niet kon oplossen? In dit artikel duiken we diep in de wondere wereld van de abc-formule—een krachtig hulpmiddel dat onmisbaar is voor...

Kwadratische vergelijkingen opstellen

Hoe zet je een kwadratische vergelijking op? In dit artikel duiken we diep in de wereld van kwadratische vergelijkingen en leren we je hoe je ze zelf kunt opstellen. Of je je nu voorbereidt op een wiskundetoets, je kennis wilt opfrissen, of gewoon meer wilt weten over...

Diagrammen 1 – Staaf/lijn/cirkel

Hoe presenteer je data op een heldere en overzichtelijke manier? In dit artikel duiken we in de wereld van diagrammen: staafdiagrammen, lijndiagrammen en cirkeldiagrammen. We leggen uit hoe je ze leest, interpreteert en zelf maakt, zodat je klaar bent voor je...

Gelijkvormige driehoeken

Hoe werken wiskundige concepten in elkaar en hoe herken je ze? In dit artikel leggen we de basisprincipes uit van gelijkvormige driehoeken – een belangrijk onderdeel van de meetkunde, specifiek het hoofdstuk gelijkvormigheid. Met duidelijke uitleg, voorbeelden en...

Regelmatige patronen

Hoe vormen tegels patronen en hoe herken je de terugkerende elementen? In dit artikel nemen we je mee in de fascinerende wereld van regelmatige patronen – een essentieel onderdeel van Meetkunde. Met heldere uitleg, praktische voorbeelden en nuttige tips helpen we je...

Rekenmachine en wetenschappelijke notatie

Hoe navigeer je door grote en kleine getallen die in de wetenschap en wiskunde voorkomen? In dit artikel ontrafelen we de wereld van de wetenschappelijke notatie en hoe je een rekenmachine effectief kunt gebruiken om hiermee te werken. Of je nu studeert voor een...

Interpoleren en extrapoleren

Hoe schat je de waarde van iets in tussen twee bekende punten, of voorspel je een toekomstige waarde op basis van huidige trends? In dit artikel duiken we in de wereld van interpoleren en extrapoleren—krachtige statistische hulpmiddelen die je helpen om gaten in data...

Meten en schatten

Hoeveel verf heb je nodig voor een muur? Hoe lang duurt het om naar school te fietsen? In dit artikel duiken we in de wereld van meten en schatten—een essentieel onderdeel van wiskunde dat verder reikt dan schoolbanken. Met heldere uitleg, praktische voorbeelden en...

Uitgelichte artikelen

De gids voor online bijles: tools, tips & tricks!

Online bijles biedt docenten tal van voordelen, met flexibiliteit als grootste pluspunt. Je kunt bijles geven wanneer en waar je maar wilt. Heb jij nog een college in de middag en heeftjouw student les tot 15.00 uur? Geen probleem! Om 16.00 uur kunnen jullie beiden...

Voor het eerst naar de basisschool

Voor het eerst naar de basisschool “Gerard komt naar school. Hij heeft de uitnodiging gekregen.” Gerard vraagt regelmatig; “Wanneer mag ik naar school?”, vertelt zijn moeder. Gerard wil graag komen kijken op school. Daar zijn ze; moeder komt met Gerard aan de hand....

Bijles rekenen groep 7: hoe Lars zijn zelfvertrouwen terugkreeg

Mijn naam is Frank, en ik ben de vader van Lars, een 11-jarige jongen die nu in groep 8 zit. Vorig jaar, in groep 7, liep Lars tegen een groot obstakel aan: rekenen. Wat voor veel kinderen een uitdaging is, werd voor Lars een bron van frustratie en stress. Hij vond...

Bijles rekenen: Hoe mijn dochter vooruitging

Mijn naam is Barbara, en ik ben de moeder van Sophie, een enthousiaste en leergierige dochter die nu in groep 8 zit. Toen ze vorig jaar in groep 7 zat, liep ze tegen wat problemen aan met rekenen. Ze vond het steeds moeilijker worden om de lesstof bij te houden en...

Bijles geven in Rotterdam: Jesse’s ervaring en tips voor succes

Als bijlesdocent in Rotterdam help ik leerlingen om hun prestaties te verbeteren in vakken zoals economie, wiskunde en Duits. Mijn naam is Jesse, ik ben 23 jaar en studeer bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit. Naast mijn studie geef ik bijles aan leerlingen zoals...

Tips voor bijles geven: Effectief en waardevol lesgeven

Zo haal je het meeste uit je bijles: praktische tips Bijles kan een enorme steun zijn als je moeite hebt met bepaalde vakken of gewoon beter wilt presteren. Of je nu extra uitleg nodig hebt, hulp bij het plannen van je studie of simpelweg een stok achter de deur...

5 tips om de middelbare school te overleven!

De middelbare school is een spannende periode voor leerlingen. Door de hoge snelheid van de transformatie kan dit echter ook een moeilijke tijd voor hen zijn. Bij ABCopschool hebben ze hier onderzoek naar gedaan en ook docenten merken dit. Toch is dit een leerzame...

De eindexamens zijn weer begonnen!

De eindexamens zijn alweer begonnen! Voor leerlingen een periode van bloed, zweet en tranen. Mijn eindexamens, ik weet het nog als de dag van gisteren. Mijn stresslevel is nog nooit op zo’n piek geweest en ik heb nog nooit zo hard gestudeerd als toen.  Daarnaast was...

Uitleg over Overstromingen en wateroverlast | Alle Aardrijkskunde lesstof uitgelegd | abcbijles.nl

Centrum, semi-periferie & periferie

 

Hoe verhouden landen zich tot elkaar op wereldschaal? In dit artikel duiken we in de complexe relaties tussen het Centrum, de Semi-periferie en de Periferie – concepten die essentieel zijn om de samenhangen en verschillen in de wereld te begrijpen. Met heldere uitleg, sprekende voorbeelden en praktische tips helpen we je deze complexe materie beter te begrijpen, zowel voor je aardrijkskunde toets als voor een breder inzicht in de wereld om ons heen.

 

Inhoudsopgave

 

Wat is het Centrum?

Het Centrum verwijst naar de meest ontwikkelde landen in de wereld. Deze landen hebben doorgaans:

  • Een hoge graad van industrialisatie en technologische ontwikkeling.
  • Een hoog bruto nationaal product (BNP) per hoofd van de bevolking.
  • Een sterke economische en politieke invloed op wereldniveau.
  • Een goed ontwikkelde infrastructuur en stabiele politieke systemen.
  • Een hoog niveau van onderwijs en gezondheidszorg.

Centrumlanden profiteren van de handel met de Semi-periferie en Periferie, door hoogwaardige goederen en diensten te exporteren en grondstoffen en goedkopere arbeid te importeren.

 

Wat is de Semi-periferie?

De Semi-periferie is een tussenliggende groep landen, die kenmerken van zowel het Centrum als de Periferie vertoont.

  • Ze zijn bezig met industrialisatie en economische ontwikkeling, maar nog niet op het niveau van de Centrumlanden.
  • Ze fungeren als een schakel tussen het Centrum en de Periferie, zowel economisch als politiek.
  • Ze exporteren vaak zowel grondstoffen als industriële goederen.
  • Ze importeren kapitaal en technologie van het Centrum, maar exploiteren soms ook de Periferie.
  • Er is vaak sprake van interne economische en sociale ongelijkheid.

Landen in de Semi-periferie proberen vaak op te klimmen tot de status van Centrumland, maar worden tegelijkertijd geconfronteerd met uitdagingen zoals politieke instabiliteit en corruptie.

 

Wat is de Periferie?

De Periferie bestaat uit de minst ontwikkelde landen in de wereld.

  • Ze zijn vaak sterk afhankelijk van de export van grondstoffen en landbouwproducten.
  • Hun BNP per hoofd van de bevolking is laag.
  • Ze hebben een zwakke economische en politieke positie in de wereld.
  • Hun infrastructuur is vaak slecht ontwikkeld.
  • Ze kampen met armoede, honger, en een gebrek aan toegang tot onderwijs en gezondheidszorg.

Periferielanden worden vaak geëxploiteerd door het Centrum en de Semi-periferie, die profiteren van hun goedkope grondstoffen en arbeid.

 

De Relaties tussen Centrum, Semi-periferie en Periferie

De relaties tussen het Centrum, de Semi-periferie en de Periferie zijn complex en gebaseerd op economische en politieke machtsverhoudingen.

  • Centrum -> Periferie: Het Centrum investeert in en exploiteert de grondstoffen en arbeid in de Periferie. Het Centrum exporteert geavanceerde producten en diensten naar de Periferie.
  • Periferie -> Centrum: De Periferie exporteert grondstoffen en goedkope arbeid naar het Centrum.
  • Centrum -> Semi-periferie: Het Centrum investeert in en handelt met de Semi-periferie. Het Centrum exporteert technologie en kapitaal naar de Semi-periferie.
  • Semi-periferie -> Centrum: De Semi-periferie exporteert industriële goederen en grondstoffen naar het Centrum.
  • Semi-periferie -> Periferie: De Semi-periferie exploiteert soms de Periferie voor grondstoffen en goedkope arbeid. De Semi-periferie exporteert industriële goederen naar de Periferie.
  • Periferie -> Semi-periferie: De Periferie exporteert grondstoffen en goedkope arbeid naar de Semi-periferie.

Deze relaties dragen vaak bij aan de instandhouding van de economische ongelijkheid in de wereld.

 

Voorbeeldlanden

  • Centrum: Verenigde Staten, Japan, Duitsland, Nederland
  • Semi-periferie: Brazilië, Rusland, India, China, Mexico, Zuid-Afrika
  • Periferie: Veel landen in Afrika (bijv. Congo, Niger), Azië (bijv. Afghanistan, Nepal) en Latijns-Amerika (bijv. Haïti)

Let op: de classificatie van landen kan in de loop der tijd veranderen afhankelijk van hun economische ontwikkeling.

 

De Impact van Globalisering

Globalisering heeft een grote invloed op de relaties tussen Centrum, Semi-periferie en Periferie.

  • Het heeft geleid tot meer internationale handel en investeringen, waardoor sommige Semi-periferielanden sneller konden groeien.
  • Het heeft ook geleid tot een grotere concurrentie, waardoor het voor Periferielanden moeilijker kan zijn om zich te ontwikkelen.
  • De verplaatsing van productie naar lagelonenlanden heeft de economieën van sommige Centrumlanden onder druk gezet.
  • Globalisering kan leiden tot culturele homogenisering en verlies van lokale tradities.

 

Kritiek op het Centrum-Periferie Model

Het Centrum-Periferie model is een nuttig hulpmiddel om de economische ongelijkheid in de wereld te begrijpen, maar het heeft ook zijn beperkingen:

  • Het is een generalisatie en houdt geen rekening met de complexiteit en diversiteit van de wereld.
  • Het kan statisch zijn en de dynamische veranderingen in de wereldeconomie niet goed weergeven.
  • Het kan een simplistische voorstelling geven van de complexe machtsverhoudingen in de wereld.

 

Studietips

  • Maak een overzicht van de belangrijkste kenmerken van het Centrum, de Semi-periferie en de Periferie.
  • Zoek recente voorbeelden van landen in elke categorie.
  • Analyseer de relaties tussen de verschillende categorieën en de impact van globalisering.
  • Bedenk kritiek op het model en probeer alternatieve perspectieven te vinden.
  • Oefen met het beantwoorden van vragen over het onderwerp.

 

Samenvatting & Conclusie

Het Centrum-Periferie model is een krachtig concept om de economische en politieke indeling van de wereld te begrijpen. Het helpt ons de ongelijkheid tussen landen te verklaren en de complexe relaties die ze met elkaar onderhouden. Hoewel het model kritiek heeft, blijft het een nuttig hulpmiddel om de dynamiek van de wereldeconomie te analyseren en te begrijpen. Door de kenmerken van het Centrum, de Semi-periferie en de Periferie te bestuderen en de relaties tussen hen te analyseren, kun je een dieper inzicht krijgen in de samenhangen en verschillen in de wereld.

 

Bekijk de uitlegvideo

Bekijk de andere onderwerpen uit hoofdstuk Wereld

Meer over abcbijles

Wil jij meer artikelen lezen? Bekijk onze kennisbank.

Meer weten over abcbijles? Bekijk de over ons pagina.

 

Spel- of tikfout gezien? Laat het ons weten: jurgen@abcbijles.nl

Dit artikel is geschreven door:

Kennisbank abcbijles
Redactie van abcbijles
Op: 21 maart 2025

Reacties

0 reacties